W polskim sądownictwie nadal brakuje biegłych sądowych.
Sądy Okręgowe wskazują, że tego rodzaju specjalistów brakuje niemalże w każdej dziedzinie, przede wszystkim z zakresu ekspertyz medycznych, bo to właśnie te konieczne są najczęściej do prawidłowego rozstrzygnięcia danego postępowania.
Braki na listach biegłych sądowych są rzeczywiście zastanawiające. Przecież tytuł biegłego sądowego wiąże się z dużą renomą i poparciem społecznym oraz zawodową. Warto zdać sobie sprawę, że biegły sądowy to ekspert, który posiada największe doświadczenie, wiedzę, umiejętności i szeroko pojęte kompetencje w swoim fachu. Na listy biegłych sądowych wpisywani są tylko ci, którzy wykazują najwyższe kwalifikacje.
Jeśli ktoś chciałby wesprzeć swoją wiedzą i zawodowym doświadczeniem polskie sądownictwo, warto wiedzieć, jak zostać biegłym sądowym. Przedstawiamy proces, jaki każdy chętny musi przejść.
Kto może zostać biegłym sądowym?
Oprócz zawodowych kwalifikacji, o których już wspomnieliśmy, kandydat na biegłego sądowego, musi też spełnić szereg warunków formalnych. Musi przede wszystkim korzystać w pełni praw obywatelskich i cywilnych, nie może być karany, musi mieć ukończone 25 lat, posiada najlepsze kompetencje, daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków biegłego sądowego, zgadza się na ustanowienie tytułu biegłego.
Biegły sądowy krok po kroku
Każdy z nas może z łatwością znaleźć biegłego sądowego. Wystarczy wpisać hasło typu „lista biegłych sądowych zielona góra”, by sprawdzić nazwiska tych, którzy w danej dyscyplinie działają przy Sądzie Okręgowym w konkretnym mieście. Nikt nie zastanawia się jednak, jaka jest droga do uzyskania takiego tytułu.
Chętny, który chce działać jako biegły sądowy, musi przede wszystkim złożyć właściwy wniosek do Prezesa Sądu Okręgowego. To w nim określa swój specjalizację. Do wniosku złącza życiorys, świadectwa swoich kalifikacji, wiedzy, doświadczenia zawodowego, w tym wszelkie dyplomy, certyfikaty, uprawnienia.
Przyszły biegły sądowy musi wyrazić również zgodę na pracę zgodnie z wymaganiami i ograniczeniami, jakie stawia polskie sądownictwo. Przede wszystkim chodzi o wynagrodzenie, które niestety nie jest zbyt wysokie i właśnie ono stanowi główny problem, przez jaki w polskich sądach nadal brakuje biegłych. Okazuje się, że stawki za pracę biegłego są z góry ustalane i niewielkie znaczenie ma tutaj nakład pracy. Wielu specjalistów uznaje po prostu, że tytuł biegłego sądowego jest nieopłacalny.
Ciekawostką jest to, że coraz częściej do spraw sądowych powołuje się biegłego ad hoc. To specjaliści, którzy nie są wpisani na listę biegłych sądowych, ale mogą wystawiać opinie i fachowe ekspertyzy w zależności od potrzeb określonego postępowania. To dobre rozwiązanie, jeśli weźmiemy pod uwagę, że przyczyną zbyt długich procesów sądowych jest najczęściej konieczność oczekiwania na opinię biegłego. Współpracując z tymi ad hoc, można liczyć na szybsze rozstrzygnięcia procesów.
